วันนี้ (9 ธันวาคม 2568) เป็นวันเปิดฉากการแข่งขันกีฬาซีเกมส์ ครั้งที่ 33 ซึ่งประเทศไทยรับหน้าที่เป็นเจ้าภาพ โดยมีตัวแทนนักกีฬาและเจ้าหน้าที่เกี่ยวข้องกว่า 18,000 คน จาก 11 ประเทศสมาชิกอาเซียนเข้าร่วมแข่งขันใน 54 กีฬา และจะสิ้นสุดการแข่งขันอย่างเป็นทางการในวันที่ 20 ธันวาคม 2568
หนึ่งความน่าสนใจของกีฬาซีเกมส์ครั้งนี้ คือการดำเนินการภายใต้แนวคิด “Green SEA Games” และ “Sustainable Paralympics” ซึ่งเป็นแนวคิดบนพื้นฐานการแข่งขันกีฬาควบคู่กับการรักษาสิ่งแวดล้อม การรักษาสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืน โดยรัฐบาลไทยได้ประกาศความมุ่งมั่นมาตั้งแต่ต้นปีที่จะผลักดันให้แนวคิดนี้เกิดขึ้นจริงผ่านกิจกรรมหรือกระบวนการ เช่น
- การลดการปล่อยคาร์บอนผ่านการบริหารระบบขนส่งมวลชนสาธารณะที่จะใช้พลังงานนอกเหนือจากพลังงานเชื้อเพลิง และการรณรงค์ให้เดินทางร่วมกัน (carpool) ในหมู่นักกีฬาและหมู่ผู้เข้าชมการแข่งขัน
- การระบุปริมาณก๊าซเรือนกระจกในผลิตภัณฑ์แต่ละหน่วยว่าจะมีการผลิตก๊าซเหล่านี้ตลอดช่วงวัฏจักรของผลิตภัณฑ์ ซึ่งจะมีการติดเครื่องหมายคาร์บอนฟุตพริ้นท์ลงบนผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เพื่อให้ผู้ใช้งาน หรือผู้บริโภคทราบถึงปริมาณของก๊าซเรือนกระจกที่เกิดขึ้นจากผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ก่อนตัดสินใจซื้อหรือใช้บริการ
- การสนับสนุนให้มีการนำกลับมาใช้ใหม่ โดยมีการวางแผนในการใช้วัสดุจากขยะบางประเภทมาทำการรีไซเคิลเพื่อเป็นเหรียญรางวัลของผู้เข้าแข่งขัน
- การลดการใช้งานพลาสติกซึ่งเป็นหนึ่งในสิ่งที่ย่อยสลายได้ยาก เปลี่ยนเป็นวัสดุอื่นที่ย่อยสลายง่าย หรือหยุดการผลิต แต่เลือกการใช้งานเทคโนโลยี และแอปพลิเคชันเข้ามาทดแทน
ความมุ่งมั่นของรัฐบาลไทยนับว่าเป็นครั้งแรกที่การจัดการแข่งขันกีฬาซีเกมส์ดำเนินการโดยให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมและความยั่งยืน ซึ่งเป็นการปรับตัวตามกระแสมหกรรมกีฬาระดับโลกหลายรายการที่พยายามนำการพัฒนาที่ยั่งยืนมาเป็นทิศทางในการจัดการ อย่างไรก็ดี พบว่า มหกรรมกีฬาโอลิมปิกปารีส 2024 นั้นไม่เพียงให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมเท่านั้น แต่ยังคำนึงถึงมิติสังคมและเศรษฐกิจอย่างครอบคลุม เช่น การจัดให้มีกฎบัตรทางสังคมของปารีส 2567 ซึ่งลงนามโดยสหภาพแรงงานและหน่วยงานจ้างงานเมื่อปี 2560 เพื่อตกลงกันถึงการกำหนดวิธีการประเมินและเปรียบเทียบ (benchmark) ในด้านสัมพันธภาพเชิงสังคม และแนวคิดนำสิ่งก่อสร้างและอุปกรณ์ที่ใช้จัดงานส่งต่อให้ภาคส่วนต่าง ๆ ได้ใช้ประโยชน์ต่อ เช่น การเปลี่ยน Athlete’s Village ให้เป็นที่พักอาศัยสำหรับคนกว่า 6,000 คน
ท่ามกลางความไม่พร้อมในหลาย ๆ ด้านที่ปรากฏก่อนหน้า นี้จึงเป็นอีกหนึ่งความหวังที่ไทยจะได้ใช้เพื่อพิสูจน์ตนเองถึงการเป็นผู้นำด้านการพัฒนาที่ยั่งยืนในภูมิภาคแห่งนี้ แนวคิดทั้งหลายเป็นความริเริ่มที่เป็นประโยชน์ต่อโลกและผู้คน หากสามารถดำเนินการออกมาอย่างเป็นรูปธรรม มีแผนที่ชัดเจน มีการติดตามและรายงานสรุปผล รวมถึงประชาสัมพันธ์เพื่อสร้างการรับรู้และร่วมมือในวงกว้าง ก็อาจช่วยซีเกมส์ครั้งนี้จะถูกจดจำว่า “Green” และ “Sustainability” ได้จริง ๆ
● อ่านข่าวและบทความที่เกี่ยวข้อง
– แนวโน้มการสร้างพื้นที่เล่นกีฬาใหม่เมื่อโลกร้อนขึ้น – โอลิมปิกฤดูหนาว ปักกิ่ง 2022 ใช้ ‘หิมะเทียม’ เกือบ 100%
– ‘ทีมผู้ลี้ภัย’ ในโตเกียวโอลิมปิก 2020 สัญลักษณ์ของความหวังและการไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลังในเกมกีฬา
– ฟุตบอลยูโร 2024 ใช้ “แนวคิดการพัฒนาที่ยั่งยืน” จัดการแข่งขันโดยคำนึงถึงผลกระทบทางสังคม สิ่งแวดล้อม และธรรมาภิบาล
– SDG Updates | เพราะ ‘กีฬา’ มีพลังเปลี่ยนโลกและอนาคต – มุ่งสู่ความยั่งยืนไปกับ Tokyo 2020 Games
– โอลิมปิก ปารีส 2024 มหกรรมกีฬาที่พูดถึง ‘ความยั่งยืน’ – ตั้งเป้าลดคาร์บอน เน้นใช้ซ้ำ และใส่ใจสิ่งแวดล้อม
ประเด็นดังกล่าวเกี่ยวข้องกับ
#SDG3 สุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี
#SDG7 พลังงานที่สะอาด และเข้าถึงได้
– (7.2) เพิ่มสัดส่วนของพลังงานหมุนเวียนในสัดส่วนพลังงานของโลก (global energy mix) ภายในปี พ.ศ. 2573
#SDG11 เมืองและชุมชนที่ยั่งยืน
– (11.6) ลดผลกระทบทางลบของเมืองต่อสิ่งแวดล้อมต่อหัวประชากรรวมถึงการให้ความสำคัญกับคุณภาพอากาศและการจัดการขยะมูลฝอย และของเสียอื่นๆ ภายในปี พ.ศ. 2573
#SDG12 การผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืน
– (12.5) ลดการเกิดของเสียโดยให้มีการป้องกัน การลดปริมาณ การใช้ซ้ำ และการนำกลับมาใช้ใหม่ ภายในปี พ.ศ. 2573
#SDG13 การรับมือกับการเปลี่ยนเเปลงสภาพภูมิอากาศ
– (13.2) บูรณาการมาตรการด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในนโยบาย ยุทธศาสตร์ และการวางแผนระดับชาติ
#SDG17 ความร่วมมือเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
– (17.17) สนับสนุนและส่งเสริมหุ้นส่วนความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาครัฐ-ภาคเอกชน และประชาสังคม สร้างบนประสบการณ์และกลยุทธ์ด้านทรัพยากรของหุ้นส่วน
แหล่งที่มา : Green SEA Games รักกีฬา-รักษ์โลก (สำนักงานการค้าและเศรษฐกิจไทย, ไทเป)
